خوانش باختینی رمان حیاط‌خلوت

     «حیاط‌خلوت» نوشتۀ فرهاد حسن‌زاده، یکی از رمان­های برگزیدۀ جشنوارۀ ادب پایداری است. این رمان از جمله آثار متفاوت در حوزۀ ادبیّات پایداری به شمار می‌رود. نگرش انتقادی به تبعات جنگ و حذف ارزش‌های برآمده از این واقعة سیاسی، اجتماعی، رمان مذکور را به اثری قابل تأمّل از منظر حوزۀ انسان­شناسی و جامعه‌شناسی ادبیّات بدل می­کند. از سوی دیگر، تجربۀ مبتنی بر زیست جهان نویسنده در زبان و اجتماع پس از جنگ، موجب بازتاب کیفیات زندگی و چگونگی تحوّلات فکری شخصیّت­های این رمان شده است. هدف این پژوهش، بازخوانی رمان حیاط‌خلوت با رویکرد میخائیل باختین است. نتایج این خوانش نشان می­دهد که در این رمان، حرکتی کارناوالی از سوی شخصیّت­ها برای ویرانگری نظم برساختة حاکمیت جامعة پس از جنگ صورت می­گیرد. در این حرکت نشانه­های متفاوت گفت­وگو، خنده، اعتراض، چند صدایی و نقیضه پدیدار می‌شود که نشان­دهندة جنبه­هایی از کیفیت زندگی انسان معاصر است.